Nyelye lɛ xɔa Sɛɛra lɛ xɔa ɩsɩbiiye
Wɛ Tenbo kan Nyelye a Sɛɛra lɛ lɔxɔ nʋ Nyelye koro karanpɩbɔ bɔ law.
Lɛɛ wɛɛbɔ a gi Nyelye kɛyakarɩ tonwa, bɔa vɩr bɔ kanɔ xɔa gʋxɛɛwɔ kɛyakarɩ tonyi.
Dʋkɔtɩ, bɔa gi bakɔ nʋ xɔ ti yi, bɔa vɩr bɔ ginu mɔɔnʋ xɔ ti yi, lɛɛ, bɔɔ kannɩkɛ Nyelye a gʋʋn nʋ xɔ sʋnbɩnʋ bɩy sɛɛrbɔ, xɔɔ bakɔ lɔ bɔy giye.
Gʋʋn nʋ Nyelye sɛɛr xɛ gʋʋn nʋ kanbɛy hɩn ‘lɩnkɛ hɩnxɔ fɛw
Xɔɔxɛ fɩllɩwa bʋllɛ-ɩ lɛ sɛɛr-ɩ gʋʋn nʋ kanbɛy, mɔ ɩ fɛw ɩy kor ɩ kan lɛ vɩr gi gʋʋn nʋ a nʋnʋ lɛ sɛɛr-ɩ.
Nyelye xɔaba tenten lo maa sɛɛrbɩ kparyay gʋnbɔrɩ fɛw.
Ɩa gi lɔxɔ nʋ xɛ Nyelye kɛyakarɩ tonyi, xɔ kay ɩa gi gʋʋn nʋ xɔ tɩɩti xɔa gʋʋn nʋ xɔ sɛɛr hʋn lɔ xɛ gʋʋn nʋ kanbɛy gbʋna hɩnxɔ wa. Lɛɛ mɔ ɩ gowo lɛnʋ kannɩkɛɛ lɛnʋ dar toon, ɩy nɩ mɔ wɛ nyʋn a fa a vɩr a gbal a ‘lɩnkɛ Nyelye yi.
A dʋkɔtɩ ɩy nɩ mɔ xɔa gʋʋn nʋ xɔ sʋnbɩ bɩ yi sɛɛr-ɩ xɛ gʋʋn nʋ kanbɛy hɩn kasa gʋnbɔ hɩnxɔ fɛw, halɛ bɩ maa za ɩay kansɩ hɩn a kpoo baakʋ burkori yi.
Xɔa gowna Nyelye pɩr nyʋbɔ, xɔ habɔ gʋʋn nʋ xɔ sɛɛr
Nyelye nʋnʋ pananga lɛ sɛbɛ xɔa gʋnhʋn wɛ sɛbɛ wara a miye lɛ xonnike nyʋbɔ hɩnxɔ fɛw lɛ bɔ dowee, lɛɛ xɔa pɩr lɛ xɛmʋ yi. Lɛɛ xɔ gɔnɩkɛ xɔ pɩr nyʋbɔ, xɔ habɔ xɔa sɛɛraa xɔa Tonrenu lɛ a yee bɔɔ miye.
Xɔa naa xɛ, xɔ sa lɔxɔ nʋ xɔ kor karanpɩbɔ bɔɔ gbɔɔyarɩ, xɔ vɩr xɔ karanpɩbɔ sɛɛrabɔ nʋ bɔ maa tɩɩ lɛnʋ karanpɩ xɔa gʋn.
Nyelye a ha xɔa sɛɛraa nyʋn tanɩ tenten wa. Xɔ pɩr nyʋbɔ bɔ yaa bɔ damɔ nyʋbɔ townyor (40) baala baala a bɔ sɛbɛ sɛbɛ nʋ bɔ xɛ bʋllɛ Nyelye a Sɛɛra.
Xɔɔ nyʋbɔɔ, bɔ xɛ bʋllɛbɔ Nyelye a gʋsɛɛrsɛbɔ.
Nyelye a gʋsɛɛrsɛbɔɔ sɛɛr lɔxɔ nʋ Nyelye la bɔ sɛɛr nyʋbɔ, bɔ vɩr sɛbɛ lɔxɔ nʋ Nyelye la bɔ sɛbɛ lɛ ha nyʋbɔ.
Bɔ xɛ xɔɔ gʋnbɔɔ mɔ Nyelye ka, bɔa kpaw ti gɩyɛ tanɩ yi.
Xɔ tɩɩnɩ mɔɔnʋ hɩntɔsɛɛ (persidan) ɩnɔnʋ wɛ gʋʋn lɛ sɛɛr-ɩ. Hɩntɔsɛɛ aay wɛr baakʋ Tenbo hɩnxɔ bati lɛ yi sɛɛr-ɩnʋ wa, laa zɩɩ?
Gʋʋn nʋ a kor hɩnaa sɛɛr-ɩ, a hawɔ wɛ nyʋbɔ kpee. Xɔɔ bɔbɔɔ lɔ xɛ yi baakʋ lɛ yi sɛɛr-ɩ gʋʋn nʋ hɩntɔsɛɛ ka.
Mɔɔ hʋn lɔ xɔ Nyelye si wɛ nyʋbɔ lɛ bɔ xɛ xɔa gʋsɛɛrsɛbɔ. Xɔɔ nyʋbɔɔ sɛɛr gʋʋn nʋ Nyelye habɔ bɔ sɛɛr, bɔ vɩr bɔ sɛbɛ nʋ gʋʋn nʋ xɔ habɔ bɔ sɛbɛ. Bɔa xɛyɔ bɔɔ tɔlati pananganʋ wa, bɔ xɛyɔ mɔ Nyelye la bɔ xɛyɔ.
Xɔɔ nyʋbɔɔ a ɩsɩ fa hɩnxɔ sɩtanakarɩ yi. Bɔɔ pananga ti dɩkɛ bɔa gi bɔɔ wɔw yi.
Lɔɔ nʋ kpeny a gow Nyelye a Sɛɛra a sɛbɛykɔ lɛ lɔɔ nʋ yi laalɛsɩ, xɔ xɛ dɩw danyɛ lɛ bomisanr lɔ (1600) bɔɔ sʋndɛkɔ.
Lɔbɔ nʋ Nyelye pɩr lɛ bɔ sɛbɛ xɔa Sɛɛraa xɛ Yifibo fɛw. Yifibo hɩnxɔ lɔ bɔ xɛ bʋllɛ Ɩsrayɛl.
Nyʋbɔ nʋ Nyelye pɩr lɛ bɔ sɛbɛ xɔa Sɛɛraa bɔa xɛ nyʋbuunhɩnsɛbɔ dʋkɔtɩ yi.
Lɔbɔ nʋ sɛbɛ Nyelye a sɛbɛ, bɔɔ tanɩ a ti a xɛ nyʋbunsɛɛrsɛ yi.
Bɔ gbankɛ Nyelye a Sɛɛra sɛɛrabɔrɩ ‘pony
Nyʋbɔ nʋ Nyelye pɩr bɔɔ sɛɛrarɩ lɔ bɔ sɛbɛ Nyelye a Sɛɛraa, xɔ xɛ sɛɛra nʋ bɔ ɩsɩ bɔ xɛ Ɩsrayɛlbɔ hɩnxɔ. Xɔa koorikeri, hɩnw nʋ tʋrarɩ Ɩsrayɛlhʋn, xɔa nyʋbɔ yi bɔ nɩ Nyelye a Sɛɛraa, bɔ kɔrsɩɩ, bɔ gbankɛɛ bɔɔ ta sɛɛrarɩ.
Daa bɔ sɛbɛ Nyelye a sɛɛra sɛɛrabɔrɩ ‘pony hɩnxɔ. Bɔ gbankɛ gbankɔ Nyelye a Sɛɛra nyʋbuunwori, dʋkɔtɩ mɔɔ lɔ bɔ gbankɛɛ wɛ sɛɛrabɔrɩ baakʋ bɩ hɩnxɔ. Halɛ bɔ gow bɔ gbankɔ Nyelye a Sɛɛra Teenri dʋkɔtɩ.
Nafanrɛkɛ
Gɩxɛlɛmʋ fa ‘pony hɩn xɛ gɩxɛlɛmʋ nʋ Nyelye kor bɩ gi. Bɩy tɩɩ hɩmanga ‘pony lɛ tʋʋnɩkɛ-ɩ xɔɔ gɩxɛlɛmʋʋ. Bɩy nʋ tʋʋnɩkɛ-ɩ Nyelye a Sɛɛraa gbɛrgbɛr.
Ɩ zɛy mɩ bib-i, zɩɩ lɔ bɩ xɛ maalɛ bɩ yɔw?
Aan, bɩ xɛ tɩɩ pʋraa, lɛ fanr naa, lɛɛnʋ dʋnpɩkɛ gbɛrgbɛr laa dannʋ sɩnxɔ nʋ xɔ law. A bɩ maa kpeny gende kenmo hayaanʋ lɛ law lɛɛ gimu bɩ gowo yɔɔxɔ a nafanrɛkɛ ya? Xɔxɔ a maa xɛ dɩkɛ kpee yi. Ɛɛ xɛyɛ mʋ kenmoo lɛ hayaxɔ, hɩn aay woo gɩxɔ nʋ hɩn doro ti yi.
Xɔxɔ tɩɩnɩ dʋkɔtɩ mɔɔnʋ bɩ tʋʋnʋkɔ-ɩ. Bɩy gownu nafanrɛkɛ, xɔ xɛ gɩxɛlɛmʋ nʋ Nyelye a Sɛɛra karanpɩ hɛɛn lɔ xɛ lɔbɔ nʋ Nyelye kor ɩ kpeny gi. Bɛɛ xɛ bɩa maa bɩ gi xɔɔ gɩxɛlɛmʋʋ wa, bɩay maa gi wɛ gɩxɛlɛmʋ nʋ Nyelye kor bɩ gi yi.
Bɩ xɛ dɩ gɩrɔrɩ fɛw ya? Bɛɛ lɔ?
Aan, bɩ xɛ dɩ gɩrɔrɩ fɛw kʋmanga lɔ xɔ tɩɩti. Xɔgumɔ kʋmaan xɛ danbɩ. Bɩ bi’pɔndɛbɔ nyʋw dɩɩlɔ gɩrɔrɩ fɛw lɛ maa ɩsɩnʋ pananga lɛ maa ɩsɩnʋ tɔgbɔrkanbɛywaka dʋkɔtɩ.
Mɔɔ hʋn lɔ xɔ Nyelye a Sɛɛraanʋ. Bɩ bɛnnɩ bɩ gbɔɔhʋn gɩrɔrɩ fɛw.
Nyelye tanɩ tenten lo kpeny, xɔ ɩsɩ fa goon duu naarɩ a koorikeri
Tokpeny sɛɛrabɔ nʋ Nyelye sɛbɛ xɔa sɛbɛɛrɩ, hɛɛn lɔ lɔbɔ: Duu naarɩ, Nyelye…
Nyelye sɛbɛ xɔɔ sɛɛrabɔɔ lɛ xɔɔlɔmʋ bɩ giloza gɩyɛ gɩyɛ fɛw ɩsɩnʋ gowna. Gɩxɛlɛmʋ nʋ bɩ nɩw fɛw lɛ lɔxɔ nʋ bɩ gi bɩ laa nɩyɛsɩ wa nʋnʋ gowna.
1. Gɩxɛlɛmʋ nʋ kɩrankɛbɩ, tanɩ a ti xɔ xɛmʋza xɔ fa duu naarɩ a koorikeri yi.
Burko a fa duu gowna a koorikeri yi. Gbɔwwɔ lɛ parɔ lɛ ‘wenrebo lɛ dɩwɔ hɩn a fa duu yi. Paraxɔ nʋ ɩ xɛ yaa ‘lɛr lɛɛ nin, lɛ fɛ, xɔa fa duu yi. Nafʋlɔkɔ a ɩsɩ fa dʋkɔ yi. Nyeltaarɩ lɛ gɩraa lɛ fɩɩnyɛ lɛ patʋ, hɩn a ɩsɩ fa dʋkɔ yi.
2. Nyʋn tanɩ a ɩsɩ fa duu naarɩ a koorikeri yi.
Bɩ kolle-i bɩ law, bɩ la: burko lɛ gɩraa lɛ fɩɩnyɛ lɛ patʋ, hɩn a ɩsɩ fa duu gowna a koorikeri yi, lɛɛ ɩ lɔ zɛy bɩ bib-i, ɩ gbɔɔyarɩ nyʋbɔ ɩsɩ fa ya? Tenbo, xɔ kay Lopo, xɔ kay nyʋbuunbo ɩsɩ fa duu gowna a koorikeri ya?
Nyʋbɔ a maa ɩsɩ goon gɩrabalɛ lɛ burbalɛ lɛ ɔbalɛ lɛ dɩɩlbalɛ yi. A xɔɔ gɩxɛlɛmʋʋ, tanɩ a ɩsɩ fa duu gowna a koorikeri yi. A mɔxɔmʋ nyʋbɔ a ɩsɩ fa dʋkɔ yi. Bɩ sorwo dimibo a ɩsɩ fa duu gowna a koorikeri yi. Lopo a sorwo dimibo a ɩsɩ fa dʋkɔtɩ yi. Halɛ, Nyʋbuunbo a sorwo dimibo a ɩsɩ fa duu gowna a koorikeri yi.
3. Tonre tanɩ a ɩsɩ fa duu gowna a koorikeri yi.
Tonrebo nu ɩ xaanti mɔɔ, hɩn a tanɩ a kpeny a ɩsɩ fa duu gowna a koorikeri yi. Tonrebo nu ɩ xɛ bʋllɛ hɩn a yɩrɔ lɛ gbalkɛnʋ ɩ dɩɩlɔ, lɛ bʋllɛ hɩn a yɩrɔ lɛ satɩkɛnʋ lɛ hanʋ nyungo gbɛɛ hɩn a ɩsɩ fa xɔɔ sɩxɔrɩ yi.
Nyelye xɔaba xɔɔ lɔ ɩsɩ fa xɔa gownaarɩ
Bɩ dow bɔlɔ tokpeny sɛɛrabɔ nʋ sɛbɛ Nyelye a sɛbɛrɩ. Nyelye la: Duu naarɩ, Nyelye…
Xɔa gowna, xɔɔ sɩxɔnʋ gɩyɛ tanɩ a ɩsɩ fa wa, sɩnxɔ nʋ nyʋn tanɩ xɔ kay tonre tanɩ a ɩsɩ fa wa. Wɛ nyʋn tanɩ kpeny a ɩsɩ fa, xɔ xɛ Nyelye lo.
Burko a ɩsɩ fa wa, nafʋlɔkɔ a ɩsɩ fa wa, gɩra a ɩsɩ fa wa, fɩɩnyɛ a ɩsɩ fa wa, patʋ a ɩsɩ fa wa, nama a ɩsɩ fa wa, nyʋn a ɩsɩ fa wa, tonre a ɩsɩ fa wa, lɛɛ Nyelye ɩsɩ fa.
1. Nyelye lo xɛ lɔxɔ nʋ gbal xɔ ‘lɩnkɛ gɩxɛlɛmʋ fɛw.
Sɩnxɔ nʋ gɩyɛ tanɩ a kpeny xɔ fa wa, Nyelye xɔaba tenten lo ɩsɩ fa. Mɔxɔmʋ, xɔ gbal xɔ ‘lɩnkɛ burko, nafʋlɔkɔ, fɩɩnyɛ, gɩraa, patʋ, nyʋbɔ, tonrebo lɛ namɔ fɛw.
2. Nyelye xɔaba tenten lo maa karanpɩbɩ lɔxɔ nʋ ‘pɩnnɩ xɔa gownaarɩ.
Sɩnxɔ nʋ gɩyɛ tanɩ a kpeny xɔ fa wa, Nyelye xɔaba tenten lo ɩsɩ fa. Nyelxo xɔaba lɔ maa karanpɩbɩ lɔxɔ nʋ ‘pɩnnɩ xɔa gownaarɩ.
3. Nyelye xɔaba xɔɔ lɔ xɛ gɩxɔ nʋ tusi.
Nyelye a nʋnʋ gowna yi. Nyelye fa goon kpokpo. Xɔa xɛ wɛ gɩyɛ lɔ sankɛ Nyelye yi. Xɔa xɛ wɛ gɩyɛ lɔ kun Nyelye yi. Xɔa sankɛ xɔa hɩtɔ xɔati dʋkɔtɩ yi.
Wɛ sɩnyɛ ti xɔ xɛmʋza Nyelye a ɩsɩ fa tonwa ya? ‘An ‘an wa.
Xɔ fa goon kpokpo, xɔ xɛ xɔɔ Nyeltanakɔ kpokpo sɩnwrɩ dʋkɔtɩ. Nyelye a maa pɩɩ yi.
4. Nyelye a fa wɛ gɩyɛ a kooti xɔ kay nyʋn a kooti yi.
Nyʋn a fa hɩnxɔ a bal sʋwa lɛ hɩnna yi, dʋkɔtɩ sɩnxɔ nʋ bɩ xɛ ɩsɩ ‘pɔndɛkɛ xɔɔ bɔbɔɔ lɔ xɛ kpoosibi, lɛɛ Nyelye xɔa nyʋw nyʋn lɛɛ ɩsɩ fa yi.
Nyelye fa duu gowna a koorikeri. Xɔ kpeny xɔ farɩ burko lɛ gɩraa lɛ fɩɩnyɛ lɛ patʋ xɔ kay wɛ gɩxɛlɛmʋ gbituuri.
Xɔa nyʋw burko xɔ kay gɩxɛlɛmʋ nʋ burkoori lɛɛ lɔ ɩsɩ fa yi. Xɔa nyʋw gɩraa lɛ fɩɩnyɛ lɛ patʋ yi. Xɔa nyʋw geke lɛ ŋmenni yi, lɛ dɩɩlɔ lɛ dɩ yi, lɛ ɔkɔ lɛ nin yi.
Nyelye a nyʋw gɩraa a gʋlawaka xɔ kay fɩɩnyɛ a gʋlawaka lɛ nɩnʋ yi. Nyelye xɛ nɩ gʋlawaka balɛ. Nyelye a nyʋw gɩraa lɛ boonu xɔ kay dʋmaka lɛ dɛɛnʋ yi. Dʋmaka a ti, gɩraa a ti Nyelyenu yi.
Nyelye fa goon xɔa pananganʋ. Xɔa nyʋw wɛ gɩyɛ xɔ kay nyʋn lɛ dankɛyɛrɩ lɛ xɔ ɩsɩ fa goon yi. Kʋmaa a dangɛsɩ yi, lɛ ɔnikʋmaa a dangɛsɩ yi, xɔa falasɩ dʋkɔ yi.
Gɩraa xɔɔ bal fa, ɔkɔ xɔɔ bal fa, burko xɔɔ bal fa lɛ gɩxɛlɛmʋ nʋ ɩ xɛ gwa mɔɔ lɛɛ woo dɩɩlɔ hɛɛn bal fa, ɩ maa gbɛ ya?
Mɔ ɩ xɛ yaa saka, xɔ kay mɔ ɩ xɛnʋ boo ɩ daansʋkpɛɛ a miye kʋmaa dan-ɩsɩ ya, xɔ kay ɔnikʋmaa dan-ɩsɩ ya? A xɔɔxɛ xɔ dan-ɩ bɛkɛ lɔ ɩ xɛ kor? Bɩ xɛ kor burko lɛ yallɛ ti, lɛ kor geke lɛ ŋmenni, lɛ kor dɩɩyɛ lɛ dɩ, lɛ ɔkɔ lɛ nin.
Nyelye a tɩɩnɩ nyʋn yi. Nyelye a tɩɩnɩ namɔ, limu xɔ kay kpankpoobo yi. Mʋ Nyelye fa duu gɩxɛlɛmʋ fɛw a gowna a koorikeri, xɔa nyʋw wɛ gɩyɛ xɔ kay nyʋn lɛɛ ɩsɩ fa yi.
5. Nyelye xɛ ta’lɩnkɛsɛ xɔ vɩr xɔ tɔ xɔati.
Nyelye gbal xɔ ‘lɩnkɛ gɩyɛ gɩyɛ fɛw. Xɔ gbal xɔ ‘lɩnkɛ gɩraa lɛ fɩɩnyɛ lɛ patʋ lɛ gɩxɛlɛmʋ nʋ ti burkoori fɛw.
Xɔ kpeny gɩraa lɛ fɩɩnyɛ lɛ patʋ lɛ burko xɔ fa.
Xɔ gbal xɔ ‘lɩnkɛ nyʋn nyʋn fɛw. Xɔ kpeny nyʋn nyʋn fɛw xɔ fa, xɔa nʋ nyʋw gɩxɛlɛmʋ nʋ bɛɛ nyʋw daa lɛɛ lɔ ɩsɩ fa yi.
Nyelye gbal xɔ ‘lɩnkɛ tonrebo fɛw. Xɔ kpeny tonrebo xɔ fa.
Nyelye gbal xɔ ‘lɩnkɛ namɔ, xɔgumɔ xɔ kpeny xɔ fayɔrɩ, dʋkɔtɩ xɔa nyʋw gɩxɛlɛmʋ nʋ namɔ nyʋw lɛɛ lɔ ɩsɩ fa yi.
Nyelye xɛ tonre
Gʋʋn nʋ xɔ tɩɩti Nyelye laa nyʋw burko lɛɛ lɔ ɩsɩ fa wa? Xɔa vɩr xɔ nyʋw nʋ gɩxɛlɛmʋ poko nu nyʋbɔ nyʋw wa? Xɔgumɔ Nyelye a nʋnʋ tɔgbɔrwɔ mʋ bɛɛnhʋn yi. Nyelye a nʋnʋ tɔgbɔrnama lɛ kpolowo mʋ nyʋnhʋn, mʋ namɔɔ, limu xɔ kay mʋ kpankpoohun yi.
Sɩnxɔ nʋ ɩy gow lɛnʋ tʋʋnɩ gʋnbɔ nʋ gu Nyelye a sɛbɛɛrɩ, hɩn lɔ sɛɛr Nyelye a gʋn, xɔɔ sɩxɔrɩ, ɩ kan lɛ gi mɔ Nyelye xɛ tonre.
Ay lɔ ɩ gbɔɔ Nyelye ɩsɩ duu gowna a koorikeri, sɩnxɔ nʋ burko lɛ gɩraa lɛ fɩɩnyɛ lɛ patʋ a ɩsɩ fa tonwa?
Ay lɔ ɩ gbɔɔ Nyelye ti daa?
Nyelye valandamɔ fɛw sɩtanakarɩ
Bɩa maa nɩ Nyelye wa. Xɔɔxɛ xɔa karanpɩbɩ bakɔ nʋ xɔ ti wa, bɩa maa gi bakɔ nʋ xɔ ti yi. Xɔa sɛbɛɛrɩ, ɩy nɩyɛ kpokpo mɔ Nyelye valandamɔ fɛw. Nyelye fi bakɔ nʋ gɩraa ti, bakɔ nʋ fɩɩnyɛ ti, lɛ bakɔ nʋ patʋ ti. Nyelye valandamɔ fɛw burkoori.
Nyelye fa bakɔ nʋ bɩ ti mɔɔhʋn bɩ fa bɩ sɛɛrɔ, xɔ nɩwbɩ fɛw. Xɔ fi dʋkɔtɩ ɩ yɔw lɛ ɩ daansʋkpɛw lɛ hayaa lɛ paraa lɛ nafʋlɔkɔ. Xɔ fi dɩkɛ gbɔwgballɔ a taarɩ. Halɛ xɔ fi nyʋbɔ nʋ kɩrankɛbɩ bɔɔ hɩnw dʋkɔtɩ.
Ɛɛ maa ɩsɩ paraxɔ a natɩrɔ lɛ vɩr ɩsɩ xɔa tanpooro xɔɔ sɩtanakɔrɩ ya?
Sɩnxɔ nʋ ɩ xɛ ɩsɩ ɩ yɔɔ a miye, ɩ xɛ ɩsɩ xɔɔ sɩtanakɔɔrɩ hayaa ya?
Sɩnxɔ nʋ ɩ xɛ yaa saka, ɩ maa ɩsɩ xɔɔ sɩtanakɔɔrɩɩ wʋraa ɩ nyʋbɔnʋ ya?
Ɩa maa ɩsɩ mʋ dɩkɛ kpee wa!
Bɛɛ nʋ xɛ nyʋbɔ, bɩ xɛ ɩsɩ baka tanɩ. Mɔ mɩ ɩnʋ baakʋ, mɩ fa ɩ baka, mɩ yɔɔ a miye. Mɔ mɩ xɛ san baakʋ lɛ yaa wɛ hɩnyɛ, xɔn fi lo mɩ xɛ ɩsɩ. Mɩa maa ɩsɩ baakʋ lɛ vɩr ɩsɩ xɔn fi xɔɔ sɩtanakɔɔrɩ yi.
Nyelye, xɔɔ fa baakʋ, xɔ fi wɛ hɩnyɛ, halɛ xɔ hɩnw hɩnw fɛw xɔɔ sɩtanakɔɔrɩ.
Nyelye a sɛɛr xɔa Sɛɛrarɩ mɔ hɩtɔ lɔ xɔnaa nʋnʋ ‘pony, xɔɔ lɔ xɔ tɩɩti xɔnaa valandamɔ fɛw sɩtanakarɩ yi. ‘An’an. Nyelye xɛ tonre, xɔ valandamɔ fɛw sɩtanakarɩ. Sɩnwrɩ fɛw mɔɔ lɔ xɔ xɛ ɩsɩbɩnʋ mɔ bɩ tantan fɛw sɩtanakarɩ. Halɛ bɛɛ yaw ay, xɔ xɛ nɩbɩ sɩnwrɩ fɛw.
Nyelye a gɩbɛnnɩkɛwaka a fa hɩnxɔ yi. Bɩa maa tɩɩ Nyelye lɛ bɛnnɩkɛnʋ nyʋn xɔ wɛ gɩyɛ dɩkɛ yi.
Nyelye xɔaba xɔɔ lɔ valandamɔ fɛw sɩtanakarɩ. Nyelye gbal xɔ ‘lɩnkɛ gɩyɛ gɩyɛ fɛw, xɔ gbal xɔ ‘lɩnkɛ hɩnxɔ bʋlʋnbʋ.
Bɛɛ yaw toon Nyelye a Sɛɛranʋ, bɩy kan kɛyakarɩ mɔ Nyelye xɛ tonre xɔ vɩr xɔ valandamɔ fɛw sɩtanakarɩ.
Nyelye xɛ nyʋbɔ sanr
Ɛɛ kannʋkɔ Nyelye a Sɛɛra, ɩy nɩ dʋkɔtɩ mɔ xɔ xɛmʋza Nyelye tanɩ lɔ, xɔ lɔ xɛ kpenni xɔa hɩtɔ sanr, xɔ lɔ xɛ nyʋbɔ sanr.
Xɔɔ nyʋbɔ sanrhʋn bɛnnɩ gʋnbɔrɩ fɛw. Sʋwa Nyelye ti, Bii nu xɛ Nyelye lɛ Tonreduwa nʋ xɛ Nyelye, hɛɛn ti dʋkɔtɩ.